Thiên Chúa đã sáng tạo một thế giới cho
con người; Ngài đã sáng tạo cho riêng Ngài một thế giới
mà Ngài đặt cho tên gọi là “Maria.”
(Thánh Louis M. Monfort).
Ngoài trừ tiếng Do Thái phát âm là Myriam,
tiếng Pháp là Marie, tiếng Anh là Mary,
còn lại các tiếng như Việt Nam, Tây Ban Nha, hay tiếng Ý
đều phát âm dựa trên gốc Latin và gọi tên của Đức Mẹ là MARIA.
Giáo Hội đã liên kết 3 lễ trọng để nhắc
nhớ con cái Giáo Hội về người Mẹ cao sang, quyền phép và
rất mực thương yêu con cái mình là Rất Thánh Trinh Nữ
Maria, Mẹ Thiên Chúa, Mẹ Chúa Giêsu Kitô, Mẹ Giáo Hội và
cũng là Mẹ toàn thể nhân loại.
-Ngày 8 tháng 12, nhắc nhớ đến ơn Đầu
Thai Vô Nhiễm Nguyên Tội.
-Ngày 8 tháng 9, nhớ ngày Mẹ được sinh ra
vào đời. Ngày Sinh Nhật của Đức Mẹ, và:
-Ngày 12 tháng 9, kính thánh danh Mẹ.
Sơ lược nguồn gốc
Năm 1513, lễ kính “Thánh danh Maria” được
Đức Giáo Hoàng Julius II ban phép cử hành tại Giáo Phận
Cuenta, nước Tây Ban Nha. Ban đầu lễ này được cử hành
vào ngày 15 tháng 9, với tuần bát nhật sau lễ Sinh Nhật
Đức Mẹ. Sau cuộc cải cách Breviary, lễ này bị đình chỉ
bởi Thánh Giáo Hoàng Piô V, nhưng được khôi phục lại bởi
Đức Sixtô V, và được chuyển vào ngày 17 tháng 9. Cũng từ
đó, lễ Kính Thánh Danh Maria lan rộng khắp Tây Ban Nha
và Vương Quốc Naples.
Qua thời gian, lễ này được phép cử hành
tại nhiều dòng tu. Đức Innocent XI đã ban phép “Lễ Kính
Thánh Danh Maria được cử hành trên Toàn Giáo Hội. Thánh
lễ đầu tiên được cử hành vào Chúa Nhật sau Sinh Nhật Đức
Mẹ. Thánh Giáo Hoàng Piô X (+1914) đã ra chỉ thị cử hành
lễ này vào ngày 12 tháng 9 hàng năm.
Với sự đổi mới Thánh Lễ Roma năm 1970,
theo sau Công Đồng Vatican II, ngày lễ được ghi vào lịch
phụng vụ của toàn Giáo Hội, mặc dù Votive Mass vẫn giữ
nguyên. Tuy nhiên, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II
trong lần tái bản thứ ba của sách lễ Roma năm 2003, đã
nâng lên thành lễ kính, “optional memorial.”
Chúng ta tôn kính danh Maria bởi vì nó
được gắn liền với Đấng là Mẹ Thiên Chúa, một tạo vật
thánh thiện, Nữ Vương trời đất, Mẹ của Lòng Thương Xót.
Chủ đích thánh lễ là ca tụng thánh danh của Mẹ: “Mirjam”
(Maria); Thánh lễ tưởng niệm tất cả mọi đặc ân đã được
ban cho Đức Maria bởi Thiên Chúa, và muôn ân sủng chúng
ta nhận được qua lời chuyển cầu của Mẹ.
Ý nghĩa tên gọi “Maria”
“Xem mặt đặt tên”, hẳn là Thiên Chúa cũng
theo quan niệm này khi Ngài đặt tên MARIA cho Mẹ.
Tên Maria được bắt nguồn từ nhiều
ngôn ngữ cổ đại: Tiếng Do Thái gọi là Myriam;
trong Aramaic cũng gọi là Maryam, trong Cựu Ước
bằng tiếng Hy Lạp gọi là Mariam và tiếng Latin
trong Tân Ước gọi là Maria.
Những nghiên cứu của triết học tân thời
khảo sát về cổ Ai Cập đưa ra gợi ý rằng Maria có
nghĩa là “nữ vương, đấng tuyệt sắc, hoặc được yêu
thương”. Một số học giả nghiên cứu các sách vở Ugaritic
(cổ Syrian) cho rằng tên mrym phát xuất từ động
từ rwn, vì thế có nghĩa “cao sang, nhẹ nhàng, cao
cả, hoặc được kính trọng.” Những điều này xứng với lời
chào của Tổng Thần Gabriel trong ngày Truyền Tin: “Kính
mừng Maria, đầy ơn phúc [hoặc mừng vui lên, ái nữ đầy
ơn]! Chúa ở cùng bà. Bà được chúc phúc trong các người
phụ nữ.” (Luca 1:28)
Vì Maria là tên của Mẹ Rất Thánh, nên nó
mang một ý nghĩa hết sức đặc biệt, và vì vậy được cử suy
tôn trong 4 trường hợp:
Đầu tiên, Maria là một tên cao cả,
vì những Kitô hữu ca tụng Maria như là Mẹ của Đấng Cứu
Thế, Mẹ được gọi là “Mẹ Thiên Chúa”, vì Chúa Giêsu là
Thiên Chúa thật, ngôi hai trong Ba Ngôi Thiên Chúa đã
đến trong thế gian, và đã trở thành người thật nhờ sự
thụ thai của Maria qua quyền lực Chúa Thánh Thần.
Thứ hai, Maria là tên thánh thiện
nhất trong các tên gọi, khi gọi lên nhắc nhớ chúng ta,
Mẹ là đấng đầy ơn phúc. Bởi vì tên này nhắc chúng ta
rằng Mẹ là đấng đầy ơn phúc, được chúc phúc giữ các
người phụ nữ.
Thứ ba, Maria là tên của một người mẹ,
bởi vì Người là Mẹ của chúng ta, nhờ Người Thiên Chúa đã
ban cho chúng ta Đấng đã chết trên thập tự giá (cf.
Gioan 19:26-27).
Sau cùng, Maria là tên của người
mẹ, luôn sẵn sàng ban cho chúng ta mọi điều mong muốn,
che chở chúng ta khỏi ác quỉ, và cầu “cho chúng ta những
tội nhân khi nay và trong giờ lâm tử.”
Các thánh suy tôn Thánh Danh Maria
Maria trong Do Thái là Miryam và
theo ngôn ngữ Aramaic, ngôn ngữ được nói vào thời bấy
của Đức Mẹ là Mariam . Tên gọi này có nghĩa là
“đắng đót”, nhưng qua các thế kỷ, các thánh nhân và các
học giả đã có những cắt nghĩa và giải thích khác nhau.
Một sự pha trộn giữa nguyên ngữ và lòng sùng mộ. Sau đây
là một số những lời ca tụng mà các thánh đã dành cho Đức
Mẹ khi suy niệm về Thánh Danh của Người:
“Maria nghĩa là chiếu sáng hơn, bởi vì Mẹ
đem lại Ánh Sáng của thế giới. Trong ngôn ngữ cổ của
miền Syria, Maria cũng có nghĩa là Thánh Mẫu”. (St.
Isidore of Seville +636)
“Hãy để tôi nói một số điều về tên gọi
này, cái tên được chuyển dịch mang ý nghĩa của Ngôi Sao
Biển, 1 và nó thích hợp một cách đáng ngưỡng
mộ với Mẹ Đồng Trinh.” (St. Bernard +1153)
“Một vì Sao đã xuất hiện cho chúng ta hôm
nay: Thánh Maria, Nữ Vương của chúng ta. Tên người có
nghĩa là Sao Biển; và không nghi ngờ gì vì Sao trên biển
này là thế gian. Vì thế, chúng ta hãy ngước mắt nhìn lên
vì Sao đã xuất hiện trên trái đất hôm nay để Người hướng
dẫn chúng ta, để Người chiếu sáng chúng ta, để Người có
thể chỉ lối, để Người có thể giúp chúng ta để chúng ta
có thể vượt lên. Và thật là tốt đẹp để tên Maria được
đặt vào bước thang mà chúng ta đang nói đến, ở đó, chúng
ta phải bắt đầu trèo lên. Như Thánh Ký đã nói, Giacóp
sinh Giuse, chồng của Maria, vì thế ngay từ giây phút
lời cầu của chúng ta cất lên, Người đã xuất hiện bên
chúng ta và đón tiếp chúng ta trong sự săn sóc, chiếu
sáng chúng ta, và đồng hành với chúng ta trên con đường
trần gian lao khổ này.” (St. Aelred +1167)
“Maria nghĩa là Sao Biển, đối với những
người vượt biển được hướng dẫn vào bến nhờ sao biển,
cũng vậy các Kitô hữu đạt đến vinh quang nhờ sự can
thiệp từ mẫu của Maria.” (St. Thomas Aquinas +1274)
“Tên rất thánh, ngọt nào và giá trị xứng
hợp một cách cao cả với sự thánh thiện, êm ái và xứng
đáng với một trinh nữ. Vì Maria có nghĩa là biển đắng, 2 sao
biển, chiếu sáng, 3 Maria được hiểu là Thánh
Mẫu. Maria là biển đắng đối với các quỷ thần, đối với
con người, Mẹ là Sao Biển; với các Thiên Thần, Mẹ là
vinh quang tỏa sáng, và với toàn thể tạo vật, Mẹ là
Thánh Mẫu”. 4 (St. Bonaventure +1274)
“Thiên Chúa Cha đã tụ họp tất cả nước lại
với nhau và gọi chúng là biển hoặc maria (tiếng
Latin, Maria cũng có nghĩa là biển). Ngài đã gom toàn
thể ân sủng của Ngài và gọi đó là Mary hay Maria… Khoa
báu vô biên không gì khác hơn là Maria, Đấng mà các thần
thánh đã xưng tụng “khoa tàng của Chúa”. Vì từ sự trọn
đầy của Mẹ tất cả chúng ta được trở nên giầu có.” (St.
Louis de Montfort +1716)
Thật không có gì khó khăn để hiểu tại sao
có nhiều cách diễn tả tên “Maria”, vì những điều này hàm
chứa nhiều giáo huấn và căn bản đức tin. Một số trong đó
đã diễn tả tên “Maria” bằng cách nhấn mạnh đến mối giây
liên kết giữa Rất Thánh Trinh Nữ Maria với Giáo Hội.
Phát xuất từ tiếng Do Thái, động từ mara, nghĩa là “ơn
phúc hoặc mạnh mẽ” và quy vào vẻ đẹp của Đức Mẹ và sự
sản sinh thần linh của Mẹ. Mẹ là Tota Pulchra,
Đấng Tuyệt Mỹ.
Thánh Louis de Montfort (d. 1716) suy
niệm về lễ này còn nói thêm: “Toàn thể thế giới ngập
tràn vinh quang của Mẹ, và điều này một cách hết sức
thật đối với những người Kitô Giáo chúng ta, những người
đã chọn Mẹ là Quan Thầy, và là Đấng bảo vệ các quốc
vương, thị thành, và giáo phận. Nhiều vương cung thánh
đường đã được cung hiến cho Thiên Chúa trong danh của
Mẹ. Không có thánh đường nào mà lại không có một bàn thờ
dâng hiến cho Mẹ. Không có quốc gia hay tôn giáo nào lại
không có ít nhất một mẫu ảnh ban phép lạ khi tất cả
trong đau khổ đã được cứu vớt và mọi ơn phước được lãnh
nhận…Không có một em nhỏ nào ít nhất một lần trên môi đã
không mắp máy lời “Kính Mừng Maria” Tội nhân với sự sợ
hãi, cứng cỏi, nhưng không thể không có chút lòng tin
tưởng khi nghĩ đến Mẹ. Tất cả ma quỷ trong hỏa ngục, khi
nghe tên Maria, chúng đều tỏ vẻ cung kính.”
______________
[1] The title, "Star of the Sea," dates
back to St. Jerome [+420]. It has been said that the
great Doctor had originally used the phrase Stilla
Maris to describe Mary as a "drop of the sea," the
sea being God. A copyist's error, then, could have
resulted in stilla [drop] being written down as stella [star].
Of course, the hallowed title, "Star of the Sea," suits
Our Lady perfectly.
[2] "Bitter sea [mara = bitter; yam = sea]," in addition
to the interpretation given by St. Bonaventure, also
calls to mind Our Lady's Seven Sorrows and the sword
which "pierced" Her soul on Calvary, recalling the
lamentation of the mother-in-law of Ruth, who had lost a
husband and two sons: "Call me not noemi, [that is,
beautiful,] but call me Mara, [that is, bitter,]
for the Almighty hath quite filled me with bitterness
[Rt. 1: 20]." Maror are "bitter herbs," such as
are found on the seder plate at Passover.
[3] The "Illuminated" points us to St. John's
apocalyptic image of the "Woman clothed with the Sun," a
dual image encompassing both, the Catholic Church and
Mary, the Mother and Image of the Church.
[4] The interpretation "Lady" for Mary was also proposed
by St. Jerome, based on the Aramaic word, mar,
meaning "Lord." This would render the meaning "Lady"
in the regal or noble sense [as in "Lord and Lady."]
Catholic sensibility, however, recognizing in Mary the
simple dignity of a Mother, as well as the grandeur of a
Queen, did not hesitate to add an affectionate touch to
this majestic title. Mary is not just "Lady"; She
is "Madonna," Notre Dame i.e., she is Our Lady.
All About Mary includes
a variety of content, much of which reflects the
expertise, interpretations and opinions of the
individual authors and not necessarily of the Marian
Library or the University of Dayton. Please share
feedback or suggestions with marianlibrary@udayton.edu.
***
Đặc biệt tri ân: Một
phần lớn tài liệu trong bài viết này, tác giả đã lược
dịch từ “The Most Holy Name of Mary – September
12” của – Sister Danielle Peters. Xin
cám ơn Nữ Tu Danielle. |